(PDF) Romeinse bewoning in Smokkelhoek. Een archeologische...

来自 : www.researchgate.net/publicati 发布时间：2021-03-25

Romeinse bewoning in Smokkelhoek 48 - Kan er op basis van een materiaalstudie van contextloos materiaal een hypothese worden opgesteld over de aard van de Romeinse vindplaats Kapelle-Smokkelhoek? Het vondstmateriaal laat een vindplaats zien die relatief welvarend is voor een landelijke locatie. Vergelijking van het vondstmateriaal geeft aan dat de vindplaats Smokkelhoek lang niet zo rijk is als Aardenburg en het zal dan ook niet de omvang van een vicus gehad hebben. Daartegenover staat wel dat het vondstenspectrum welvarender is dan bijvoorbeeld de gelijktijdige vindplaats te Serooskerke of de vroegere nederzetting te Ellewoutsdijk. Vooralsnog is de meest waarschijnlijke hypothese dat Romeinse Smokkelhoek geclassificeerd dient te worden als een landelijke nederzetting. - Zijn er aanwijzingen voor economische activiteiten, met name zoutwinning? Het vondstmateriaal biedt onvoldoende houvast om uitspraken te doen over de dagelijkse economische werkzaamheden van de bewoners van Romeins Smokkelhoek. Er zijn weinig aanwijzing voor het type economische activiteit dat plaats vond te Smokkelhoek. Ondanks bovenstaande constatering nemen wij de vrijheid enkele hoog speculatieve opmerkingen te doen. De afwezigheid van briquetage of onderdelen van ovens lijkt grootschalige zoutproductie uit te sluiten. En de afwezigheid van grote aantallen dierlijk bot of schelp is verder een aanwijzing dat het hier niet gaat om grootschalige veeteelt en activiteiten die te maken hebben met bijv. mosselvangst, visverwerking of vissausproductie. De locatie van Smokkelhoek lag in de Romeinse tijd vermoedelijk niet direct aan zee, dus het zal ook niet om een vissersdorp gaan. Overige landbouwactiviteiten, zoals akkerbouw (e.g. graan, vlas), kunnen niet uitgesloten worden. De volledige afwezigheid van munten lijkt een argument tegen een interpretatie als handelsnederzetting. - Vormt de kartering van de AWN een betekenisvolle aanvulling voor de kennis over de vindplaats? Tijdens de veldkartering (het verzamelen van vondsten) op het gronddepot in Kapelle Smokkelhoek zijn scherven zonder context verzameld. De vondsten waren opgespit bij het graven van een waterreservoir ter hoogte van een eerder tijdens archeologisch onderzoek aangetroffen “verspoelde” Romeinse vindplaats. Ondanks het ontbreken van een primaire context is het wel degelijk mogelijk om op basis van de analyse van het vondstmateriaal een beeld te krijgen van het aardewerkspectrum binnen de vindplaats. Op basis van dat spectrum is het vervolgens mogelijk om de ouderdom en de sociaal-culturele context te bepalen. Het mag daarom duidelijk zijn dat de verzamelde vondsten, verzameld op initiatief van de vrijwilligers van de AWN-afdeling Zeeland, een waardevolle aanvulling zijn op de reeds bestaande kennis over Zeeland in de Romeinse Tijd. Zeker wanneer daarbij in het achterhoofd gehouden wordt dat tot nu toe slechts zeer sporadisch sporen van bewoning worden aangetroffen in Zeeland. Het staat buiten kijf dat elke aardewerkanalyse gebaat is bij duidelijke contextinformatie. In dit geval was die echter niet aanwezig en kan alleen naar de vondsten gekeken worden als één complex. Hierdoor ontbreekt het inzicht in bijvoorbeeld de datering of aard van individuele contexten of structuren, zoals huisplattegronden, greppels of lagen. Wel biedt deze analyse inzicht in de aard van het gehele complex. Vooral bij vindplaatsen zoals Smokkelhoek is dit zinnig, omdat er niet veel andere informatie beschikbaar is, dit vanwege het beperkte resultaat van voorgaande onderzoeken en de verstoring van de vindplaats in de Middeleeuwen en Nieuwe Tijd. Door dit materiaal specialistisch te onderzoeken hebben we bestaande hypothesen kunnen toetsen. De resultaten vormen zelfs aanleiding om de bestaande hypothesen te weerleggen. Daarnaast bleek het mogelijk betere hypothesen op te stellen over de begin- en einddatering van Romeins Smokkelhoek. Bovendien hebben we meer inzicht verkregen in de omvang van de vindplaats. Verder heeft deze studie intrigerende details opgeleverd over de import van aardewerk en de relatie van deze site met de rest van het Romeinse Rijk. Bij de toepassing van specialistisch materiaalonderzoek kan voor de studie van een reguliere veldkartering uitermate zinnig zijn. Zeker omdat dit de mogelijkheid biedt om meer te weten te komen over een vindplaats zonder de ondergrondse resten te beschadiggen. Daarbij is het wel wenselijk dat materiaal verzameld wordt met een locatie, bijvoorbeeld in de vorm van puntvondsten of door in vakjes te verzamelen. Bij dit onderzoek is niet met een contextlocatie verzameld, omdat deze bij het uitgraven van de waterpartij reeds verstoord was.